Meer mens door contact
Contact, dat is aanraken, een hand geven, een schouderklopje, een aai over de bol. De een zal er meer behoefte aan hebben dan de ander, maar eigenlijk kan geen mens zonder contact. Contact gaat ook over aandacht, tijd en een luisterend oor. Contact is niet altijd vanzelfsprekend. Door corona moeten we letterlijk afstand van elkaar houden. Waarom is écht contact zo belangrijk? Uit onderzoek blijk dat mensen die regelmatig sociale contacten hebben gelukkiger en gezonder zijn dan anderen.
Mensen zijn sociale wezens en leven in groepen. Toen we nog jagers en verzamelaars waren, maakten we in ons eentje geen kans tegen wilde dieren of vijanden. We hadden anderen nodig om te overleven. De keerzijde hiervan is dat we gevoelig zijn voor buitensluiting. We voelen ons al snel boos of verdrietig als we niet mogen meedoen. Onze hartslag versnelt en de oude paniek slaat toe: we zijn in gevaar! Terwijl we ons juist meer ontspannen voelen als we leuke contacten hebben.
Door anderen te ontmoeten en vrienden te maken, leer je nieuwe dingen kennen en wordt je wereld groter. De ander kan je bevestigen en sterken in dat wat je weet en denkt, maar ook tegenspreken en uitdagen. Daar groei je van. De ander kan het leven met je delen, in vreugde en verdriet, als je bereid bent je verhaal met hem te delen. Maar het omgekeerde geldt ook. De ander kan groeien in zijn contact met jou. Kan bevestigd worden, getroost, tegengesproken en uitgedaagd. In contact met je medemens word je meer mens.
Om contact te kunnen leggen met anderen heb je sociale vaardigheden nodig. En dat je leer je tijdens het contact met anderen. Het begint al op hele jonge leeftijd wanneer een baby voor het eerst lacht naar zijn of haar vader of moeder. Doordat hier positief op gereageerd wordt, zal het kind dit vaker gaan herhalen. Later wordt het spelen met andere kinderen belangrijker. Door samen te spelen leert een kind hoe het op een handige manier met anderen omgaat, hoe het rekening houdt met anderen, ruzies oplost, vrienden maakt en voor zichzelf opkomt.
Voor kinderen is goed contact met leeftijdgenoten belangrijk om zich gezien en gewaardeerd te voelen. En voor volwassenen geldt eigenlijk nog steeds hetzelfde. Maar het gaat niet altijd vanzelf. Sommige kinderen missen bepaalde sociale vaardigheden of durven ze niet goed te gebruiken. Ze vallen buiten de groep, vertonen angstige gedrag of vallen juist op door hun ongeremde, agressieve gedrag. Kinderen die moeite hebben met sociale vaardigheden belanden vaak ook in een vicieuze cirkel. Doordat ze moeite hebben met het leggen van sociaal contact worden ze buitengesloten. Hierdoor kunnen ze geen ervaring opdoen in sociale vaardigheden en raken ze nog meer achterop.
Gelukkig is er tegenwoordig steeds meer aandacht op scholen voor het aanleren van sociale vaardigheden. Met methodes voor sociaal-emotioneel leren op school, zoals Kwink, oefenen kinderen de basistechnieken voor sociaal-emotioneel leren. Zo komen de kinderen in een opwaartse spiraal terecht en leggen ze de basis voor een gezond en gelukkig leven.
Petra Jonker
Hoofdredacteur Trefwoord
Deze periode staat in het teken van 'Contact'. Bekijk alle gratis werkvormen op: