Historie Kwintessens

Kwintessens heeft een rijke historie. Het sociale gezicht van de uitgeverij dat nu tot uitdrukking komt in de specialismen sociaal-emotioneel leren, burgerschap, godsdienst en levensbeschouwing is geen toeval. Het begin van de organisatie ligt bij het onderwijzen van kinderen uit kansarme milieus. Een kort overzicht.

Kwintessens is voortgekomen uit wat vroeger de Nederlandsche Zondagsschool Vereeniging (NZV) was. In 1865 opende deze organisatie haar deuren in het hart van de Jordaan in Amsterdam waar veel arme arbeiders woonden. Grote gezinnen leefden in kleine kamertjes en kinderen moesten doordeweeks werken voor een paar centen om bij te dragen aan het gezinsinkomen.

Op zondag konden de kinderen onmogelijk met zijn allen in de veel te kleine kamers blijven. Gezinnen met tien kinderen in kamers van drie bij vier meter waren geen uitzondering. De oudere kinderen kwamen daardoor op straat terecht en waren in feite de hangjongeren van die tijd. Medewerkers van de NZV haalden de kinderen binnen en leerden ze lezen aan de hand van Bijbelverhalen. Ze deelden Bijbelprenten uit wat voor deze kinderen een enorme luxe was.

In 1931 verscheen de eerste uitgave voor begeleiders van de zondagsschool: Kind en Zondag (nu Kind op Zondag). Kerken hadden toentertijd nog weinig aandacht voor de geloofsopvoeding van kinderen en de NZV gaf hiervoor de eerste aanzet. Ook vanuit scholen kwam de vraag naar materiaal en ook daar werd gewerkt met Kind en Zondag. In de jaren '70 leidde dit tot problemen: kinderen hoorden op school dezelfde verhalen als in de kerk doordat de methode op beide plekken werd gebruikt.

Het maken en volgen van een leesrooster bood uitkomst. Dit bood een rode draad voor het vertellen van Bijbelverhalen in de kerk en op school en zorgde ervoor dat er uit verschillende Bijbelboeken werd gelezen. Kind en Zondag bevatte al dit materiaal.

Vanaf 1981 verscheen Kind op Maandag als aparte uitgave voor godsdienstonderwijs op school. De NZV ontwikkelde zich tot een toonaangevende organisatie voor geloofsoverdracht aan kinderen en vervaardigde steeds meer materiaal, waaronder ook kinderbijbels.

Eind twisntigste eeuw ontstond de noodzaak tot professionalisering om de economische ontwikkelingen in Nederland te kunnen bijbenen. De organisatie veranderde van een vereniging in een BV met twee imprints: NZV Uitgevers en Kwintessens Uitgevers. De bedrijfsnaam werd Kwintessens NZV Uitgevers BV.

Met de imprint Kwintessens begon de organisatie materiaal te ontwikkelen op de gebieden sociaal-emotioneel leren, burgerschap en wereldgodsdiensten. Waar NZV Uitgevers speciaal voor de protestants-christelijke basisscholen en kerken uitgaf, bereikte Kwintessens alle basisscholen. Zo werd in 2009 een nieuwe methode levensbeschouwing ontwikkeld voor multiculturele en multireligieuze scholen. Tevens werd hier materiaal ontwikkeld voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs.

Onder het imprint Kwintessens  werd een aantal uitgaven ontwikkeld in het pakket voor de rooms-katholieke scholen en parochies. Voor de katholieke scholen kwamen er de methode levensbeschouwing Hemel en Aarde, kinderbijbels en prentenboeken, bijvoorbeeld over Franciscus. Voor parochies kwam er onder meer het veel gebruikte communieproject Door de poort.

In 2004 werd Kwintessens NZV Uitgevers na een fusie met de Unie voor Christelijk Onderwijs onderdeel van de stichting UnieNzv. De andere poot van deze nieuwe organisatie is Edukans. Deze stichting ondersteunt kleinschalige onderwijsprojecten in ontwikkelingslanden. Bekend zijn de acties 'Edukans Schoenmaatjes', het schoolsponsorplan en 'Going Global'.

In productontwikkeling en expertise bleken er veel raakvlakken te zijn met SGO Uitgeverij. Na een periode van nauwe samenwerking werd besloten samen verder te gaan als Kwintessens. Dit betekende een bundeling van veel expertise en kennis op het gebied van sociaal-emotionele ontwikkeling, burgerschap, levensbeschouwing en godsdienst.

SGO Uitgeverij startte eind jaren tachtig van de vorige eeuw als ‘Stichting Godsdienst en Opvoeding’ (SGO). Doel: een nieuwe impuls geven aan de godsdienstige en levensbeschouwelijke vorming in basis- en voortgezet onderwijs. Belangrijkste kenmerken van die vernieuwing:

• ontmoeting tussen de leefwereld van kinderen en jongeren en die van de Bijbel;
• meer aandacht voor actualiteit en gevoelens; stimuleren van open gesprekken over zingeving;
• meer aandacht voor andere godsdiensten en culturen;
• meer uitdagende werkvormen onder andere door muziek meer centraal te stellen.

SGO ontdekte al snel dat dat het beste lukte met praktisch (beeld)materiaal. Voorbeelden hiervan: Een Zoutkorrel voor elke dag (voor het voortgezet onderwijs) en Trefwoord (voor het basisonderwijs). 

Vanaf september 2011 zijn we actief onder de naam Kwintessens. Dit geldt voor al onze activiteiten. Zowel op het gebied van sociale competentie, burgerschap, godsdienst en levensbeschouwing als professionalisering van leraren.